Jeż, jaki jest — każdy widzi, chciałoby się rzec. Jednak – nie każdy widzi, szczególnie gdy jednym z najbardziej utartych wizerunków tego stworzenia, jest kolczasty przyjaciel z jabłkiem na grzbiecie. Mit ten został już tyle razy obalony, lecz przypomnień nigdy zbyt wiele – nie, jeże nie noszą jabłek na grzbiecie. Właściwie, dlaczego miałyby? Jeże są drapieżnikami, choć może na pierwszy rzut oka tego nie widać. Rozważając adopcję jeża, należy mieć na uwadze specyficzne dla tego zwierzątka potrzeby, stąd tak ważne jest uprzednie przygotowanie się do pełnienia funkcji odpowiedzialnego opiekuna. Jakie są jeże? Co jedzą jeże? Ile jest gatunków jeży i które zostały już udomowione? To tylko garść podstawowych pytań, na które postaramy się udzielić odpowiedzi w tym artykule.

Jeż niejedno ma imię

Słysząc hasło „jeż”, większość z nas ma zapewne przed oczyma jeża europejskiego, zachodniego, lub wschodniego, takiego, który tupta nocami przez las i czasami wpadnie przypadkiem do ogrodu, by się porozglądać. Jednakże takich jeżyków brać do domu nie wypada, wykradanie zdrowych zwierząt z ich środowiska naturalnego robi im większą krzywdę, aniżeli przynosi pożytek. Dajmy jeżom żyć – pomagajmy też na drogach. Oczywiście, zimą szczególnie, warto jeże na wolności wspierać, czy to poprzez pozostawianie im liści, by mogły schronić się przed mrozem, czy dokarmianie w momentach kryzysowych. Jeżyków żyjących w naturze nie należy dotykać, w przypadku zagrożenia (które dla nich stanowimy) zwijają się w kolczastą, zestresowaną kulkę, właśnie po to, by zostawić je w spokoju. 

Jeżyk znany jako domowy to jeżyk afrykański, zwany powszechnie pigmejskim. Jest to najmniejszy znany gatunek jeża dziko żyjącego i jego hodowla musi być zgodnie z prawem zarejestrowana. Jeż to stworzenie wdzięczne, jednak niekoniecznie towarzyskie, na co trzeba być gotowym. Będąc udomowionym, prędzej da się pogłaskać, aniżeli jeżyk wolny, nie zmienia to jednak faktu, że jest zwierzęciem dzikim i nie musi wcale być skory do współpracy. Należy również brać pod uwagę jego nocny tryb życia.

Ile żyje jeż, jak żyje jeż i jak ułatwiać mu życie?

W warunkach naturalnych średnia długość życia jeży to ok. 3 lata, w warunkach domowych natomiast zwiększa się ona do lat  5, choć zdarzają się przypadki jeży żyjących i ponad dekadę. Nocny tryb życia to jedno – choć raczej większych problemów jeżyk nie sprawia, należy jednak mierzyć się z zasadami wychowania i dbania o jeże. Jeż wymaga po pierwsze dobrze dobranej klatki, lub lub terrarium, o wymiarach co najmniej 120 × 50 × 40 cm. Jako podściółkę używać należy bezwonnych, odpylonych trocin drzew liściastych, w kuwecie także najlepiej użyć drewnianego, niepylącego żwirku. Jeże lubią tuptać, jak już uzgodniliśmy, potrzebę ruchu należy więc zaspokajać, czy to pozwalając zwierzątku pobiegać pod kontrolą opiekuna, czy też wyposażając klatkę/terrarium w bezpieczny kołowrotek, a także różnego rodzaju kładki i tunele. Ważne jest również zadbanie o utrzymanie odpowiedniej temperatury — ok. 23 stopni Celsjusza, wyziębiony jeżyk może bowiem zapaść w stan śmiertelnej hibernacji. Jeżyki potrzebują mieć gdzie się schować, ważnym elementem ich przestrzeni będzie mały domek, w którym będą mogły spać. Dobrze wyposażyć go w miniaturowy kocyk, czy szmatkę, ponieważ lubią się zakopywać. Jeże zazwyczaj radzą sobie z czyszczeniem same, jednakże bywają sytuacje, gdy trzeba przyszykować im kąpiel. Wówczas przy użyciu niewielkiej ilości wody, o temperaturze ok. 35 stopni, można delikatnie jeżyka umyć, na przykład za pomocą delikatnych szamponów dla dzieci. Ważne jest, by osuszyć zwierzątko, aby nie zostało narażone na chłód.

Co jedzą jeże domowe, a co ogrodowe? Czy jest różnica?

Zarówno jeżyk domowy, jak i ogrodowo-leśny, to stworzenia mięsożerne i właśnie białko dominować powinno w ich diecie. Zdrowo jest od czasu do czasu dostarczyć jeżom owoców i warzyw, jednakże przede wszystkim głównym punktem ich diety pozostają insekty i ich larwy, do których dostęp oferują sklepy zoologiczne. Łapanie jeżowi pożywienia na własną rękę jest nie tyle nieopłacalne, co po prostu niemądre, ponieważ można narazić zwierzątko na chorobę, lub pasożyty. Jeżyki zadowolą się także wysokiej jakości karmą dla kociąt, której dwie łyżki na dobę powinny wystarczać w utrzymaniu prawidłowej masy ciała. Najlepiej, żeby nie była zbyt zimna i podawana od razu po wyjęciu z lodówki. Robaki przy takim żywieniu mogą stać się przysmakiem i świetnym uzupełnieniem posiłków raz na kilka dni. Jeżykom nie wolno podawać wołowiny, mleka i produktów mlecznych, papryki, cebuli, kukurydzy, kapusty, ananasa, winogron, suszonych owoców, czekolady i innych słodyczy, orzechów i żadnych przypraw. Jeżyk ostatecznie, choć może wydawać się trudnym w hodowli, jest zwierzątkiem niezwykłym, wartym uwagi i miłości.